ESG: niet meer weg te denken bij duurzaam beleggen
Bij duurzaam beleggen kunt u er niet meer omheen: ESG. In dit artikel komt u te weten wat het is en wat u eraan heeft bij uw beslissingen bij verantwoord beleggen en vermogensbeheer.
Wat betekent ESG?
De term ESG ontstond in 2006 toen op initiatief van de VN uitgangspunten werden opgesteld voor verantwoord beleggen. ESG is een afkorting van 3 begrippen. Deze begrippen spelen een rol bij duurzaamheid en goed ondernemerschap. En daarmee vormen ze een steeds belangrijker en zelfs onmisbaar criterium voor beleggers. Met name hele grote professionele beleggers zoals Nederlandse pensioenfondsen leggen hun beleggingen langs de meetlat van ESG. Hieronder leggen we elk begrip kort uit.
E = Environment
Environment betekent letterlijk: omgeving. Maar inmiddels staat het ook voor milieu. Hoe gaat de onderneming waarin u wilt beleggen om met het milieu? Welke maatregelen zijn er genomen om het milieu niet of zo min mogelijk te belasten? Wat zijn de plannen voor de toekomst, bijvoorbeeld op het gebied van CO2 en NOX (stikstof) uitstoot? Hoe gaat men om met afval?
S = Social
Beleggers willen weten of een onderneming zich houdt aan de regels voor sociaal ondernemerschap. Wat zijn de arbeidsvoorwaarden? Hoe zijn de werkomstandigheden? Zijn klokkenluiders goed beschermd? Hoe zit dat bij eventuele toeleveranciers, ook in het buitenland? De juridische basis hiervoor vormen de Rechten van de Mens zoals internationaal vastgelegd door de VN (art. 23).
G = Governance
Governance omvat de manier van besturen. Gebeurt dit op een evenwichtige manier? Zijn de checks and balances (interne controles, machtsverdeling) goed vastgelegd? Is er oog voor ‘group think’ of tunnelvisie, bijvoorbeeld door het blind volgen van een (te) sterke leider?
In Nederland conformeren beursgenoteerde vennootschappen zich aan de ‘Code Tabaksblatt’ en de aanvullingen daarop. Het omschrijft een gedragscode voor raden van bestuur, raden van commissarissen en de zeggenschap en bescherming van de aandeelhouders. Het omschrijft ook betere transparantie van jaarrekeningen.
ESG-score
De mate waarin een onderneming voldoet aan ESG-doelen kun je vastleggen in een ESG-score. Een goede ESG-score is sinds een aantal jaren een internationale standaard voor duurzaam beleggen. Grote beleggers beoordelen bedrijven op hun inzet voor het milieu, de mens en maatschappij, en voor behoorlijk bestuur. Ze worden dan mogelijk in de beleggingsportefeuille opgenomen of verwijderd. Veel Nederlandse institutionele beleggers hebben ESG in hun beleggingsportefeuilles geïntegreerd. Naast de financiële criteria wordt de ESG-score tegenwoordig dus bij beleggingsbeslissingen meegenomen.
Bedrijven met een hoge ESG-score voeren een actief milieubeleid en gebruiken grondstoffen zo effectief mogelijk. Ook zorgen ze voor eerlijke lonen en veilige werkomstandigheden. En ze hebben een bestuursvorm die bijvoorbeeld corruptie en belangenverstrengeling tegengaat. Bonussen en beloning van de topmensen zijn mede gebaseerd op het halen van ESG-doelen.
Hoe passen beleggingsfondsen ESG toe?
De ESG-graadmeters worden bij beleggingsfondsen op verschillende manieren toegepast. Een beleggingsfonds kan bedrijven die verdienen aan ‘slechte dingen’ als tabak, wapens of kinderarbeid totaal uitsluiten. Het kan ook bedrijven mijden die onvoldoende scoren op ESG-thema’s. Ze beleggen dan bijvoorbeeld wel in de olie- en gassector, maar alleen in de minst schadelijke bedrijven. En een fonds kan ook beleggen in één ESG-thema, zoals natuurbehoud.
ESG vast onderdeel van vermogensbeheer
Volgens een rapport van accountantsbureau PwC uit 2019 moet ESG topprioriteit zijn voor vermogensbeheerders. “ESG is niet meer weg te denken”, vatte Patrick Heisen van PwC een van de conclusies van het rapport samen. “Het is niet langer de vraag óf assetmanagers er iets mee moeten. De vraag die relevant is, is hoe ze ermee omgaan. ESG moet niet alleen verankerd zijn in de strategie en het businessmodel, maar ook in systemen, processen, risicomanagement, rapportage en alle andere aspecten van de dagelijkse operatie”.
Volgens Heisen leveren maatschappijbewuste beleggingen wel degelijk rendement op. “Vroeger kon ESG nog worden afgedaan als iets wat je erbij deed om de wereld te verbeteren. Inmiddels toont onderzoek glashard aan dat als je bij de selectie van bedrijven rekening houdt met hun ESG-rating, dat een positieve impact heeft op het rendement van je beleggingen”, aldus Heisen.
In 2015 publiceerde MSCI een onderzoek naar de invloed van de ESG-score op het rendement. De onderzoekers keken niet alleen naar het niveau van de ESG-score, maar ook naar de verandering door de tijd. Ze vonden een positief verband tussen de ESG-score en het rendement. En, ze vonden een nog sterker verband tussen een verbetering van de ESG-score en het rendement.
Maar volgens professor Sanjai Bhagat vallen de prestaties van ESG-beleggingsfondsen in financiële zin tegen, zoals hij in maart 2022 schreef in Harvard Business Review.
Op zoek naar de beste vermogensbeheerder?
Bent u op zoek naar de voor u beste vermogensbeheerder?
Vraag dan gratis en geheel vrijblijvend een SelectieRapport aan. Per e-mail ontvangt u een selectie van goede vermogensbeheerders die het beste passen bij uw persoonlijke situatie, wensen en voorkeuren.
ESG prominent bij bedrijven en beleggers
In Global Wealth Research Report van accountants- en advieskantoor EY komt duidelijk naar voren dat ESG-thema’s een prominente plaats innemen op de agenda’s van bedrijven. Zij zien steeds meer het belang hiervan in.
En ook steeds meer beleggers vinden deze thema’s relevant. Iets minder dan de helft van de beleggers meent echter dat vermogensbeheerders hun ESG-doelen niet voldoende begrijpen. Als gevolg daarvan overweegt meer dan een derde van de ESG-bewuste klanten om binnen drie jaar over te stappen naar een andere vermogensbeheerder, zo blijkt uit het onderzoek van EY onder 2.500 beleggers. [bron/ datum?}
EY concludeert dat vermogensbeheerders meer moeten doen om klanten die bewust zijn van duurzaamheid, vast te houden. Anders lopen ze de kans op aanzienlijke verliezen.
Wildgroei aan graadmeters ESG is ongunstig
Volgens vermogensbeheerder Invesco is er de laatste jaren helaas meer onduidelijkheid rond ESG gekomen. “Er bestaan inmiddels zoveel ESG-rapportages en andere meetinstrumenten op het gebied van duurzaamheid dat het overzicht totaal verloren is gegaan. Vooral ook omdat het begrip ESG onderhand voor velerlei uitleg vatbaar is”, meent Invesco.
Er zijn volgens Invesco inmiddels wereldwijd meer dan 400 meetinstrumenten ontwikkeld om de duurzaamheid van beleggingen te bepalen. Door deze wildgroei aan rapportages en aan andere instrumenten om de ESG-graad van beleggingen te meten zijn sommige fondsmanagers inmiddels de controle kwijtgeraakt over hun beleggingsagenda. En veel beleggers kunnen ondertussen door de bomen het bos niet meer zien.
Invesco vindt daarom dat het de hoogste tijd is dat de traditionele, fundamentele fondsmanagers weer de macht over hun eigen beleggingsagenda nemen. “Want alleen van hen kan (en moet) de verandering uitgaan. Zij moeten duidelijk maken wat in hun ogen de definitie is van verantwoord en duurzaam beleggen en daarbij hun eigen uitvoering geven aan ESG-integratie. Zodat al hun ESG-beleggingen ook voldoen aan de fiduciaire verantwoordelijkheid die zij hebben tegenover hun cliënten”, stelt de vermogensbeheerder.
Helderheid scheppen in ESG broodnodig
Door de wildgroei aan ESG-meetinstrumenten is een tegenreactie op gang gekomen om de betrokken partijen (vermogensbeheerders, beleggers, ondernemingen en toezichthouders) te helpen. Zo is er de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), een recente EU-richtlijn die grote ondernemingen verplicht om hun ESG-prestaties te rapporteren.
Ook in Nederland wordt druk gewerkt aan verbetering en standaardisering van ESG-metingen. Zo is Jan Bouwens, hoogleraar Accounting aan Amsterdam Business School (UvA) daar druk mee bezig.
Kortom, ESG is here to stay, zoveel is wel duidelijk. Maar het laatste woord erover is nog niet gezegd. Het blijft de beleggers-gemoederen zeker nog jaren bezighouden.
door Hubert Jan Lambooy
Als jurist heeft Hubert Jan veel ervaring in de financiële sector. Zo heeft hij bij diverse levensverzekeraars samengewerkt met vermogensbeheerders en beleggingsfondsen. Hierdoor heeft hij een goed beeld gekregen van de juiste criteria, waarop deze beleggingsinstellingen het best beoordeeld kunnen worden. Bij Vermogensbeheer.nl begeleidt hij vermogende particulieren, ondernemers, stichtingen en instellingen die op zoek zijn naar een goede en passende vermogensbeheerder.
Gerelateerd:
Op zoek naar de beste vermogensbeheerder?
Bent u op zoek naar de voor u beste vermogensbeheerder?
Vraag dan gratis en geheel vrijblijvend een SelectieRapport aan. Per e-mail ontvangt u een selectie van goede vermogensbeheerders die het beste passen bij uw persoonlijke situatie, wensen en voorkeuren.